open access

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyjęło w dn. 23 października 2015 r. politykę otwartego dostępu zawartą w dokumencie pt. Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce. Dokument ma charakter zaleceń dotyczących wprowadzania otwartego dostępu przez podmioty finansujące badania (NCN, NCBR, MNiSW), jednostki naukowe, uczelnie oraz wydawców, w tym wydawców czasopism naukowych. Najważniejsze rekomendacje zawarte w Kierunkach rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce są następujące:

  1. Opracowanie i przyjęcie przez poszczególne uczelnie, instytuty badawcze i instytuty PAN oraz przez NCN i NCBR własnych instytucjonalnych polityk w zakresie otwartego dostępu (OD), które będą określać zasady publikowania w OD wyników badań (głównie dotyczy to artykułów w recenzowanych czasopismach, ale także np. recenzowanych materiałów konferencyjnych, ewentualnie danych badawczych).
  2. Wyznaczenie przez kierowników jednostek naukowych i uczelni pełnomocników ds. OD.
  3. Przechodzenie czasopism naukowych do modeli otwartych.
  4. Udostępnianie rozpraw doktorskich w otwartych repozytoriach.
  5. Monitorowanie i raportowanie do MNiSW postępów we wdrażaniu OD, w tym systematyczne analizowanie liczby publikacji powstających w danej jednostce naukowej lub uczelni w celu określenia proporcji publikacji w OD w stosunku do wszystkich publikacji.
  6. Organizowanie szkoleń w zakresie OD dla wszystkich pracowników naukowych i doktorantów danej jednostki naukowej lub uczelni.
  7. Uwzględnienie doświadczeń i potencjału bibliotek naukowych, które często koordynują proces redakcji i deponowania publikacji naukowych w repozytoriach.

Zgodnie z rekomendacjami zawartymi w Kierunkach rozwoju otwartego dostępu MNiSW zorganizowało w 2015 i 2016 r. kilka szkoleń i warsztatów dla jednostek naukowych i uczelni na temat otwartego dostępu oraz tworzenia polityk otwartego dostępu.

IUNG-PIB politykę otwartego dostępu stosuje w wydawanym czasopiśmie Polish Journal of Agronomy, do którego dostęp jest całkowicie bezpłatny zarówno dla autorów, jak i dla czytelników wersji elektronicznej. Czasopismo jest dostępne na stronie https://www.pja.iung.pulawy.pl/ . Obecnie większość artykułów publikowana jest w języku angielskim.

Opracowania krajowe w ramach Programu Wieloletniego dostępne są m.in. w  formie zeszytów “Studia i Raporty” (SiR) na stronach Instytutu: link do strony SiR.

Duża część publikacji pracowników IUNG-PIB (m .in. w ramach projektów H2020) jest publikowana w formule otwartego dostępu tzw. złoty OA i jest w pełni bezpłatna dla odbiorców badań.

Więcej informacji na stronach MNiSW: https://www.gov.pl/web/nauka/otwarty-dostep-do-publikacji-naukowych